وکیل پایه یک سقط جنین در شیراز
وب سایت حقوقی دادیار
وکیل در شیراز و مشاور حقوقی در شیراز
[aparat id=’h3Cu2′]
امروزه متاسفانه آمار زیادی در زمینه سقط جنین به وجود آمده است. این نکته مهم آن است که این عمل یعنی سقط جنین صرف نظر از این که از نظر شرعی و اخلاقی ناپسند می باشد، در قوانین حقوقی هم جرم محسوب می شود. اما در قانون سقط جنین جرم انگاری شده است و در این مقاله از مجموعه مقالات حقوقی دادسرا یار سعی بر این است که راجع به موضوع سقط جنین بررسی شود.
مفهوم سقط جنین
خارج نمودن جنین قبل از این که امکان زندگی پیدا کند را سقط جنین می گویند. سقط جنین امکان دارد به شکل عمدی یا غیرعمدی انجام بگیرد. برخی اوقات جنین به شکل طبیعی و بر اثر اتفاقاتی بیرون از اراده سقط می شود و برخی اوقات این عمل به شکل کاملاً اختیاری صورت می گیرد که در بسیاری از حاملگی های ناخواسته این امر رایج است.
سقط جنین در ایران از لحاظ شرعی حرام است و از نظر قانونی نیز جرم انگاری شده است. اگر افرادی اقدام به این عمل کنند یا با درخواست سقط‌جنین راجع به نابودی آن همکاری نمایند از لحاظ قانونی مجرم خواهند بود و به مجازات محکوم می شوند.
سقط جنین قانونی
در قانون ایران سقط جنین عملی مجرمانه محسوب میشود. اما برخی اوقات با وجود شرایطی قانونگذار سقط جنین را بدون اشکال دانسته است و این موضوع را در ماده ای در قانونی با عنوان سقط درمانی در نظر گرفته است.
قانون گذار در این ماده چنین تعیین کرده است که سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی بر اساس این که بیماری جنین به سبب عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن، سبب حرج مادر می شود و یا بیماری جنین که با تهدید جانی مادر همراه است، پیش از از دمیدن روح یعنی ۴ ماهگی با رضایت مادر مجاز است و مجازات و مسئولیتی بر دوش پزشک مباشر نیست. متخلفین شامل اجرای مفاد این قانون و مجازات های مقرر در قانون مجازات اسلامی می‌شوند. در ماده فوق سه پزشک متخصص و تاییدیه پزشک قانونی تاکید شده و در این صورت مجوز سقط جنین داده شده است.
پس به طور خلاصه مواردی که مجوز سقط جنین در مورد آن ها قانونی است عبارتند از:
1- عقب افتادگی جنین یا ناقص الخلقه شدن آن
2-متولد شدن جنین و خطر جانی برای مادر
این نکته قابل ذکر است که سقط جنین قانونی فقط قبل از دمیدن روح مجاز است و اگر روح در جنین دمیده گردد، حتی اگر جنین ناقص الخلقه و عقب افتاده هم باشد و حتی برای مادر خطر جانی هم داشته باشد، جایز نیست.
سقط جنین غیرقانونی
اگر سقط جنین خارج از شرایط این ماده واحده باشد، ممنوع خواهد بود و قانونگذار در قانون مجازات اسلامی در ماده های خاصی مصادیقی از سقط جنین غیرقانونی را بیان نموده است و آن ها را جرم انگاری کرده است
به این موارد در زیر اشاره شده است:
1-سقط جنین بر اثر ضرب و اذیت و آزار زن حامله
2-سقط جنین بر اثر مهیا کردن وسایل سقط جنین برای زن باردار
3-سقط جنین به وسیله پزشک
سقط جنین بر اثر ضرب و آزار و اذیت زن حامله
زن حامله در شرایط خاصی قرار دارد و هر شکل آزار و اذیت و ضربه به او سلامت نوزاد و او را به خطر می‌اندازد. به همین جهت قانونگذار به منظور حمایت از زن باردار و نوزاد او این موضوع را در قانون جرم انگاری کرده است و برای شخص خطاکار مجازاتی پیش بینی نموده است و بر اساس آن در ماده ۶۲۲ قانون مجازات اسلامی مقرر نموده که هر کس عالماً و عامداً بر اثر ضرب و اذیت و آزار زن باردار سبب سقط جنین او گردد، مضاف بر پرداخت دیه یا قصاص به حبس از یک تا سه سال محکوم میشود.که البته لازم به ذکر است وقتی شخصی به پرداخت دیه محکوم میشود بر حسب انکه جنایت عمدی و شبه عمدی باشد یا مرتکب قتل خطای محض را انجام داده باشد مهلت پرداخت دیه از یک تا سه سال متفاوت است.
در این ماده چنین بیان شده است که اگرشخصی که ضربه را وارد نموده است به حامله بودن زن علم داشته و با این علم زن باردار را آزار و اذیت داده است، اما اگر نسبت به حاملگی زن بی اطلاع باشد و این اعمال را انجام دهد و سبب سقط جنین گردد، مجازات او متفاوت خواهد بود.
سقط جنین و قصاص
اگر بر اثر آزار و اذیت زن باردار جنین او سقط شود، فرد جانی به مجازات قصاص محکوم میشود. در این خصوص ماده ۳۰۶ قانون و مجازات اسلامی چنین بیان داشته است که جنایت عمدی بر جنین حتی اگر بعد از دمیدن روح باشد، سبب قصاص نمی شود در این حالت مرتکب مضاف بر پرداخت دیه به مجازات تعزیری در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد. اما یک نکته قابل ذکر است و باید مد نظر داشت که در حالتی که جنین به دنیا بیاید و امکان ادامه زندگی را هم داشته باشد و جنایت پیش از تولد به سقط یا مردن جنین بعد از تولد، منجر شود یا آسیبی که قبل از تولد از سوی خاطی به جنین وارد شده است موجب شود جنین دچار نقص بعد از تولد شود و این نقص او باقی بماند قصاص ثابت و قابل اجرا خواهد بود.
سقط جنین بر اثر مهیا کردن وسایل سقط جنین
یکی از روش های سقط جنین عمدی مهیا نمودن وسایل سقط جنین برای زن باردار است که امکان دارد با رضایت خود زن باردار یا بدون میل باطنی او و حتی بدون اطلاع او نسبت به این موضوع انجام شود. اما آن چه به شکل بدیهی می توان گفت سقط جنین بر اثر دادن وسایل سقط جنین به زن حامله چه با آگاهی و رضایت او باشد و چه بدون اطلاع او در هر صورت جرم خواهد بود و قانونگذار این اقدام شخص را در ماده ۶۲۳ قانون مجازات اسلامی جرم انگاری کرده است و برای شخص خاطی مجازات در نظر گرفته است. قانونگذار در ماده مذکور بیان داشته است؛
هر کس بر اثر دادن ادویه یا وسایل دیگری سبب سقط جنین زن شود به ۶ ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد و اگر به شکل عمدی و با علم و دانش، زن حامله ای را به مصرف ادویه یا وسایل دیگری راهنمایی کند که سبب سقط جنین او شود، به حبس از ۳ تا ۶ ماه محکوم میشود. جز این که ثابت کند این اقدام برای حفظ حیات مادر است و در هر مورد حکم پرداخت دیه بر اساس مقررات مربوطه اعمال خواهد شد.
نکته‌ای که در این جا باید مد نظر داشت آن است که سقط جنین به وسیله اسباب سقط حتی در صورت آگاهی زن جرم قلمداد می شود و شامل مجازات حبس و دیه خواهد بود. در هر حال مبحث رضایت نکته ای موثر و مهم در زمنیه سقط جنین است لکن به طور کلی رضایت در حقوق کیفری ایران مسئله ای مهم است که پیشنهاد میکنیم حتما مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد.
سقط جنین به وسیله پزشک
سقط جنین جرم می باشد. اما بعضی از پزشکان به شکل غیرقانونی اقدام به عمل سقط جنین می کنند. قانونگذار این اقدام پزشکان را ناپسند دانسته و این امر را جرم انگاری کرده است و برای این دسته از افراد مجازات پیش‌بینی نموده است. قانونگذار در ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی در بخش سقط جنین غیرقانونی به وسیله پزشک و ماما و دارو فروشان چنین بیان داشته است که اگر طبیب یا ماما یا داروفروش و افرادی که به عنوان طبابت یا مامایی و جراحی و دارو فروشی عمل می‌نمایند وسایل و ابزار سقط جنین را مهیا کنند و مستقیماً باعث اسقاط جنین شوند به حبس از ۲ تا ۵ سال محکوم می‌شوند و حکم پرداخت دیه بر اساس مقررات مذکور صورت می‌گیرد.
چیزی که در این ماده می‌توان برداشت نمود آن است که عمل غیر قانونی پزشک و ماما و دارو فروش و به شکل کلی اشخاصی که در کادر درمان واقع شده اند و اقدام به سقط جنین غیرقانونی می کنند، مجازات شدیدتری را خواهند داشت و آن ها را به حبس محکوم نموده است.
عناصر جرم سقط جنین
به منظور آن که جرمی اثبات شود ضرورت دارد که عناصر تشکیل دهنده آن جرم محرز شود عناصر تشکیل دهنده جرم سقط جنین را در زیر شرح می دهیم:
عنصر روانی
مقصود از عنصر روانی قصد و نیتی است که هر شخصی از انجام یک عمل دارد. در جرم سقط جنین دانش و آگاهی مجرم از حاملگی زن و نیت و هدف به سقط جنین او از عنصر روانی جرم می باشد.
عنصر مادی
عنصر مادی به دسته رفتارهایی اطلاق می شود که باعث انجام یک جرم می گردد. عنصر مادی در جرم سقط جنین ضربه وارد کردن به زن باردار وخوراندن دارو به او و یا نشان دادن سایر روش های سقط جنین می باشد.
عنصر قانونی
در قانون مجازات اسلامی در مواد ۶۲۲ و ۶۲۳ و ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی عنصر قانونی جرم سقط جنین بیان شده است و این عمل مورد جرم انگاری واقع شده است و به همین جهت سقط جنین بر اساس قانون دارای ضمانت اجرایی کیفری است. در حالی که هر کدام از این عناصر تشکیل دهنده در جرم سقط جنین با هم وجود داشته باشد، این جرم اثبات شده و فرد خاطی به مجازات محکوم می گردد.
مجازات سقط جنین در شیراز
بر اساس ماده ی ۳۰۶ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسید، جنایت عمدی بر جنین حتی اگر بعد از پیدایش روح باشد سبب قصاص نمی شود. در این شرایط مرتکب مضاف بر پرداخت دیه به مجازات تعزیری تعیین شده در بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی محکومیت می‌یابد. چنان چه جنینی زنده به دنیا بیاید و امکان ادامه ی حیات داشته باشد و جنایت پیش از تولد سبب نقص یا مرگ او بعد از تولد گردد و یا نقص او بعد از تولد به جا بماند قصاص به اثبات می رسد. بنابراین در شرایطی که این موارد با هم جمع شود جانی قصاص خواهد شد که این موضوع را قبلا اشاره کردیم .
یعنی جنین زنده به دنیا بیاید و امکان ادامه حیات داشته باشد و نقص پیش از تولد بعد از به دنیا آمدن جنین در آن جای بماند و جنایت پیش از تولد سبب نفس یا مرگ جنین پس از تولد شود.
مشاوره با وکیل سقط جنین درشیراز
جرم سقط جنین از دسته جرایمی می باشد که تعداد وقوع آن کم نیست و عموما افراد آگاه به آن نیستند که با شکایت از مجرم سقط جنین و اثبات این جرم قادرند حقوق از دست رفته ی خود را درخواست کنند و حتی مجرم را به جزای عمل غیرقانونی خود برساند. قانون به منظور سقط جنین غیرقانونی مجازاتی را پیش‌بینی کرده و دیه جنین با در نظر گرفتن این که جنین در چه مرحله ای سقط میشود تعیین شده است. بنابراین بهتر آن است که در چنین اموری با یک وکیل سقط جنین مشاوره کرد. نکته قابل توجه این که وکیل سقط جنین علاوه بر اشراف بر قوانین جزایی و ماده و آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های پزشکی مرتبط، ضرورت دارد که به علوم پزشکی در این باره هم تسلط نسبی داشته باشد. زیرا این موضوع به وکیل سقط جنین در نگارش یک لایحه کامل و قاضی پسند تا حد زیادی کمک می نماید و دست یابی به نتیجه مطلوب را آسان می کند.