اجرت المثل زن چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی اجرت المثل زن چیست؟ و شرایط اجرت المثل زن پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مفهوم اجرت المثل

اجرت المثل از جمله حقوق خصوصی است که قانون و شرع برای زنان پیش بینی کرده است. زن تکالیف ویژه‌ای در روابط زناشویی خود دارد که به وسیله قانون و شرع تعیین شده است. این وظایف به طور کلی شامل تمکین عام و خاص می گردد. بر اساس قانون همین که عقد ازدواج انجام شد، بین زن و مرد وظایفی جاری می شود که آن ها باید نسبت به هم انجام دهند.

تمکین عام

مفهوم تمکین عام آن است که زن در زندگی حاصل از ازدواج که به شکل اشتراکی می‌باشد حاضر شود و وظایفی که قانون  و شرع مشخص کرده است را انجام دهد. در فرض مثال زن از لحاظ شرعی قادر نیست بدون اذن شوهر خود از خانه بیرون برود. تداوم تحصیلات و کارکردن زن در بیرون از خانه نیز باید با اذن همسر او صورت گیرد. چه بسا امروزه دسته گسترده‌ای از زنان این حقوق را در قباله ازدواج تعیین می کنند.

تمکین خاص

تمکین خاص به مفهوم عمل نمودن زن به تکالیف زناشویی می باشد.

اجرت المثل

چنان چه زن در طول دوران زندگی مشترک و در خانه همسر خویش کاری غیر از موارد تعیین شده در قانون و شرع را انجام دهد. حق دریافت پاداشی را خواهد داشت که در قانون تحت عنوان اجرت المثل تعیین شده است

عناصر قانونی موضوع اجرت المثل

در ماده ۳۳۶ قانون مدنی چنین مقرر شده است که هر کس بر اساس امر دیگری اقدام به فعالیت کند که از نظر عرفی برای آن فعالیت اجرتی تعیین شده است یا آن شخص به شکل عادت آماده آن عمل باشد عامل مستحق دریافت اجرت عمل خویش می باشد. جز این که معلوم شود که با قصد رایگان آن فعالیت را انجام داده است.

ماده واحده قانونی اصلاح مقررات راجع به طلاق که در ۲۸ آبان سال ۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام  مورد  تصویب قرار گرفته است،  تعیین کرده است، اگر زن کارهایی را که بر اساس شرع بر دوش او قرار نداشته است، به امر شوهر و با عدم قصد تبرع انجام دهد و برای دادگاه نیز اثبات شود، دادگاه اجرت المثل امور انجام شده را احتساب نموده و رای به پرداخت آن را صادر می کند. پس زن قادر است با استناد به این مواد در حالتی که شرایطی خاص محرز شود اجرت المثل دوره زوجیت را از شوهر تقاضا نماید.

شرایط اجرت المثل

نکته ای که باید در نظر داشت آن است که اگر زن در فعالیت های خانه شرط ضمن عقد گذاشته باشد و این شرط مالی باشد،  مستحق اجرت المسمی خواهد بود و نوبت به  اجرت المثل نمی رسد.

زن در انجام امور نباید با هدف رایگان فعالیت کند زیرا اگر در انجام امور خانه داری از اول قصد و هدفش تبرع و رایگان انجام دادن باشد، این امکان را نخواهد داشت که اجرت المثل دوران زندگی را دریافت کند.

یه گفته وکیل طلاق در یندر عباس:تقاضای طلاق نباید از طرف زن باشد و ضرورت دارد که شوهر قصدش طلاق باشد.  با توجه به این نکته که اگر تقاضای طلاق از طرف مرد مطرح شود، اما این درخواست حاصل از تخلف زن از تکالیف همسری و اخلاق بد زن باشد در این حالت اجرت المثل به او نمی‌رسد. اگر زن کارهایی را که به لحاظ شرعی بر دوش او قرار نداشته است ،به امر شوهر و با عدم قصد رایگان انجام دهد و برای دادگاه هم این موضوع ثابت شود،  دادگاه اجرت المثل کارهای انجام شده را احتساب نموده و نسبت به آن رای صادر می کند.برای اطلاعات بیشتر در زمینه اجرت المثل زن میتوانید با وکیل طلاق در شیراز و یا وکیل طلاق در اصفهان و نیز وکیل مهریه در شیراز مشورت نموده و از طریق مشاوره های آنها به جل مشکلات خود بپردازید.

درخواست اجرت المثل روزهای زندگی مشترک

از جمله دعاوی مالی که در دادگاه خانواده اقامه می شود، اختلاف راجع به اجرت المثل امور انجام گرفته از طرف زن در دوره زندگی مشترک می باشد که در واقع یکی از آثار مالی موضوع طلاق است. همین موضوع در تبصره ۶ قانون اصلاح مقررات راجع به طلاق مقرر شده است.

ارکان دعوا

1– طرح طلاق

طلاقی که مطرح می شود باید به تقاضای مرد انجام شود و به درخواست زن نباشد و یا حاصل از تخلفات زن از تکالیف همسری و اخلاق و رفتار بد او باشد.

کارهایی را که زن انجام داده است از نظر شرعی بر دوش او قرار نداشته باشد و بدون هدف رایگان و تبرع  و بر اساس امر مرد صورت گرفته باشد، در این حالت زن با توجه به اثبات و احراز دادگاه مستحق اجرت المثل است. در غیر این حالت با در نظر گرفتن سال های زندگی زناشویی و نوع فعالیت هایی که زن در خانه شوهر انجام داده است و توان مالی مرد، دادگاه ، چیزی را  با عنوان نحله برای زن مشخص می نماید.

2-مراحل دادرسی

در مورد استحقاق اجرت المثل در مورد زن، دادگاه قادر است هر شکل تحقیق و اقداماتی برای احراز اصل حقیقت بنماید. مثلاً از تحقیقات محلی و شهادت شهود بهره بگیرد و با تعیین جلسه دادرسی  از دو طرف و شهود دعوت به عمل آورد و در مورد اجرای قرار اقدام نماید. امکان دارد در دادگاه توأم با این موضوع به منظور تشخیص اندازه اجرت المثل دوره ازدواج، قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نمایند که در این حالت با تعیین وقت نظارت ، امر به پرداخت حق الزحمه کارشناس به وسیله خواهان صادر می شود و همین که دستمزد او پرداخت شد در وقت مقرر اجرا می گردد و اگر  دستمزد پرداخت نشد قرار ابطال دادخواست صادر می گردد.

و در جلسه رسیدگی که در زمان دیگری مشخص می‌شود، نسبت به اجرای دستور صادر شده مثل استماع شهادت شهود یا اجرای قرار تحقیق محلی و قرار کارشناسی مبادرت می شود.

دادگاه با دریافت صورت جلسه اجرای قرار و شنیدن شهادت شاهدان در حالتی که ادعا صحیح باشد و نیز احراز صدق نظریه کارشناسی بر اساس تشخیص اندازه اجرت المثل عدم وجود اعتراض نسبت به آن را صادر می‌کند و چنان چه اعتراضی دریافت شود قرار ارجاع موضوع به هیئت کارشناسی صادر می گردد.

زنان مستحق اجرت المثل کمتر

با توجه به این که در مورد پرونده های اجرت المثل نیز مانند سایر امور حقوقی کارشناسی دقیقی انجام می شود باید اشاره کرد که یک دسته از زنان شایسته دریافت اجرت المثل کمتری هستند که در زیر به  آن ها می پردازیم:

-زنانی که در خارج از منزل کار می کنند، مستحق اجرت المثل کمتری هستند. از آن جایی که بر اساس شرع و قانون زن مالک پولی می باشد که کسب می کند حال اگر با  تراضی شوهر در خارج از منزل فعالیت می‌کند و ضرورتی ندارد که درآمد خود را در خانه خرج کند یا به شوهر بپردازد.

فلسفه این که زنی که در خارج از منزل کار می کند مستحق دریافت اجرت المثل کمتری بر این است که از آن جایی که زن وقتی در بیرون از منزل فعالیت می کند وقت کمتری برای کارهای داخل خانه دارد. بنابراین نسبت به او اجرت المثل کمتری پرداخت می‌شود.

-تحصیلات زن در دریافت اجرت المثل او اثرگذار است. دلیلش آن است که حق الزحمه مهندس با تحصیلات لیسانس بیشتر از دستمزد پرستار با تحصیلات دیپلم می باشد. شان و جایگاه اجتماعی زن، شغل پدر و محل سکونت او در زمان مجردی همه و همه در اندازه اجرت المثل او اثرگذار است.

– تعداد فرزندان نیز از جمله عوامل موثر در اندازه اجرت المثل است. چنان چه فرزندان یک مادر دختر باشند اجرت المثل کمتری دریافت می‌کنند. چون دختران کمک به حال مادران هستند. اما در مورد پسران چنین نیست.

– اگر مادری فرزند خود را از شیر تغذیه کرده باشد، مستحق دریافت اجرت المثل بیشتری خواهد بود . حال اگر زنی فرزند قبلی همسر خود را نیز بزرگ کند، در میزان اجرت المثل او اثر می گذارد و به آن افزوده می شود.

شروط ضمن عقد اجرت المثل

زن و شوهر در هنگام عقد می توانند هر شرطی را که بر خلاف مقتضای عقد نباشد را مقرر کنند. یکی از این موارد تعیین اجرت المثل است.  مثلاً می توانند شرط کنند که زن وقتی فعالیت های خانه را انجام می دهد ماهانه ۱۰۰ هزار تومن از مرد دریافت کند  یا شرط کنند که زن مستحق اجرت المثل نباشد و حق درخواست را هم ندارد.

از نظر حقوقی و وکیل اجرت المثل در شیراز  شرط پرداخت اجرت المثل  درخواست زن می باشد اما شوهر توافق زن خود مثلا  اجرت المثل ۲۰ سال زندگی مشترک را چنین قرار دهد که نصف خانه را به نام همسرش کند در این موارد اخذ رسید کتبی از شوهر هر می تواند از نظر حقوقی از از شکل گرفتن مسائل در آینده جلوگیری کند اما چنان چه مردی با اکراه و تهدید و اجبار زن خود را وادار به امضای برگه می کند و مثلاً در مقابل مبلغی معین او را وادار کند که از اجرت المثل خود صرفنظر نماید این رسید از نظر حقوقی ارزشی نخواهد داشت.

مراحل درخواست اجرت المثل

درخواست اجرت المثل باید از طرف زن مطرح گردد. زن قادر است به شکل شخصی و مستقل دادخواست ارائه کند و یا می‌تواند به یک وکیل متخصص و حرفه ای در شیراز رجوع کرده و دادخواست خود را به دادگاه بدهد. زن باید شناسنامه و عقد نامه خود را به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه کند و دادخواستی مبتنی بر این موضوع در آن جا برای دریافت اجرت المثل تنظیم نماید.

اعسار و تقسیط اجرت المثل

چنان چه مرد توانایی مالی نداشته باشد قادر است با ارائه دادخواست تقسیط اجرت المثل از دادگاه درخواست قسط بندی کردن مبلغ محکومیت اجرت المثل را بنماید و چنان چه دادگاه شرایط اعسار او را احراز نمود رای به تقسیط صادر می کند. اما شرط بر آن است که مرد مالی به منظور توقیف و پرداخت نداشته باشد.