طلاق مبارات چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی طلاق مبارات چیست؟ و شرایط طلاق مبارات پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مقدمه

با توجه به این که در برخی از موارد به علت های مختلف ادامه زندگی زن و مرد با هم میسر نیست و چنان چه راه حلی برای خاتمه ی رابطه زوجیت نباشد، اختلافات بالاتر می گیرد، اسلام هم با موضوع طلاق به عنوان روشی برای جدایی زن و شوهر تراضی نموده است. لازم به ذکر است که از نظر حقوق اسلامی باید تا جایی که میسر است، از روش‌های دیگری برای حل و فصل مسائل میان زن و شوهر بهره برد و این روش را به عنوان آخرین راه پیش بینی نمود. اما با این حال در دوره کنونی برخلاف پیشین دیدگاه زن و شوهر به این موضوع به گونه‌ای متفاوت است.

مفهوم طلاق

مفهوم طلاق سقوط عقد ازدواج دائم می باشد که البته تشریفات خاص خود را دارد و باید حتما صیغه طلاق بر این موضوع جاری شود و بعد از آن روابط زن و مرد قطع می شود  اما با در نظر گرفتن نوع طلاق آثار آن هم متمایز است.

طلاق و ایقاع

وکیل طلاق در شیراز به درخواست سایت حقوقی دادیار در این باره توضیح داد:طلاق بائن به چند جهت ایجاد می شود یکی از این جهات بیزاری و کراهتی است که زن از مرد یا هردو از هم نفرت می یابند. وقتی این بیزاری یک طرفه باشد طلاق خلع است. اما اگر دو طرفه باشد طلاق از نوع مبارات خواهد بود. پس از جمله روش هایی که زوجین می توانند از هم جدا شوند و در دوره عده مرد حق رجوع به زن را ندارد طلاق خلعی است در این نوع از طلاق ذاتا همه ارکان و شرایط اصولی و اساسی عقد مثل توافق هردو طرف و ایجاب و قبول آن ها  ضرورت دارد و از طرف دیگر کیفیت این عقد و اثر آن مشابه ایقاع می باشد یا در زبان دیگر بتوان گفت؛  طلاق زیر مجموعه ایقاعات محسوب می شود.

طلاق به دو دسته رجعی و بائن قابل تقسیم است.

طلاق ‏رجعی

به گفته وکیل طلاق در بندر عباس در زمینه طلاق رجعی :اشخاصی که نکاح دائمی را منعقد کرده باشند، قادرند در مورد طلاق اقدام کنند. البته به منظور انجام طلاق اراده ی مرد ضرورت دارد. با توجه به ماده ۱۱۴۳ قانون مدنی طلاق رجعی یکی از دو دسته ی طلاق محسوب می‌شود. در این شکل از طلاق به مرد این اختیار اعطا شده است که در دوره عده به زن رجوع کند.

طلاق بائن

وقتی صحبت از طلاق بائن می شود منظور طلاقی می باشد که در آن مرد قادر نیست بعد از طلاق (وکیل طلاق در اصفهان) به زن خود رجوع نماید. به بیان شفاف تر باید بگوییم وقتی صیغه  طلاق جاری می شود زن و شوهر نمی توانند باهم رابطه زوجیت داشته باشند اما اگر قصد کنند که باز با هم رابطه داشته باشند، با توجه به شرایطی می توانند دوباره صیغه عقد را جاری نمایند. در این جا سعی داریم با مفهوم طلاق بائن و موارد آن و شرایطش به بحث بپردازیم:

1- طلاقی که پیش از زناشویی صورت بگیرد بائن است.

2- طلاق زن یائسه بائن می باشد.( یائسه زنی است که حیض نمی شود و بارداری هم ندارد.

3- وقتی زن به دلیل بیزاری از شوهرش با هبه مالی به زوج از او طلاق بگیرد  طلاق خلعی جاری شده است. اما طلاق مباراتی چه طلاقی است؟ طلاق مبارات ناشی از کراهت طرفین می باشد وقتی زن و شوهر از هم کراهت داشته و قادر به تداوم زندگی نباشند طلاق مباراتی جاری شده است.

4- زنی که سه طلاقه شود طلاقش بائن است.  وقتی سه طلاق بعد از سه وصلت پشت سرهم ناشی شود طلاق بائن خواهد بود.

در بقیه موارد بالا  بائن خواهد بود و مرد حق رجوع به زن را ندارد .چون رجعی بودن این نوع از طلاق ها با دلایل و جهات دادگاه های خانواده و محتوی ماده 1130 قانون مدنی که مورد اصلاح واقع شده است در تضاد می باشد.  بر اساس ماده 1130قانون مدنی  می خوانیم  که در شرایطی که ادامه زوجیت باعث عسر و حرج زوجه باشد او قادر است به حاکم شرع رجوع نموده  و در خواست  طلاق بدهد. اگر این عسر و حرج در دادگاه به اثبات برسد دادگاه قادر است مرد را مجبور به طلاق نماید و در شرایطی که اجبار امکان پذیر نباشد زن به دستور حاکم طلاق داده می شود.

مفهوم طلاق مبارات

در قانون مدنی شکلی از طلاق به عنوان طلاق مبارات پیش‌بینی شده است. طلاق مبارات به این مفهوم است که زن و مرد هر دو از هم نفرت و بیزاری داشته باشند و زن با پرداخت مبلغ خود را از زوجیت مرد فارغ کند. از نظر عرفی این طلاق را می توان شکلی از طلاق توافقی قلمداد نمود. طلاق مبارات زیرمجموعه طلاق بائن می باشد. بدین مفهوم که مرد امکان رجوع به زن بعد از جاری شدن طلاق مبارات را ندارد.

اما باید به این نکته توجه داشت که زن هم بعد از این که طلاق مبارات جاری شد مکلف است که عده طلاق مذکور را نگه دارد. بر اساس ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی طلاق مبارات چنین تعریف شده است که زن و شوهر نسبت به هم کراهت داشته باشند و در این صورت بذل باید بیش از مهریه(وکیل مهریه در شیراز) نباشد. نکته‌ای که باید در این جا به آن توجه داشت این که طلاق مبارات شکلی از طلاق بائن است و مرد پس از طلاق مبارات حق رجوع به زن را در این طلاق نخواهد داشت.

طلاق توافقی

در قانون مدنی و نه در سایر قوانین صحبتی از طلاق توافقی به میان نیامده است. اما با این حال بیش از ۴۰ درصد طلاق ها به شکل توافقی در دنیای امروز انجام می شود. علت این موضوع آن است که تمایل زن و شوهر برای گریز و جنجال و اختلاف و واکنش‌های نامتعارف و اتلاف وقت در دادگاه ها بیشتر است. از طرف دیگر نقص هایی که در قانون مدنی در مورد حقوق زنان وجود دارد مشکلات زیادی را بر سر راه آن ها در صورت ارائه دادخواست طلاق به وجود آورده است که به همین دلیل طلاق توافقی خلاقیتی در این حوزه می باشد. در طلاق مبارات  در مورد حقوق مالی زن مثل مهریه و جهیزیه و حضانت و ملاقات فرزندان با توافق و رضایت زن و شوهر اتخاذ تصمیم می شود و این توافق باید در رای دادگاه به ثبت برسد تا ضمانت اجرای قانونی داشته باشد.

شرایط طلاق مبارات

-اول زن و شوهر باید از هم نفرت و بیزاری داشته باشند و تمایلی به ادامه زندگی برای آن ها نباشد.

– دوم میزان فطریه نباید بیشتر از میزان مهریه باشد. به این دلیل که هر دو یعنی زن و شوهر نسبت به هم به شکل متقابل بیزاری و نفرت داشتند و این دور از وجدان است که برای منحل شدن عقد ازدواج و بیشتر از مهریه هدیه بپردازد. بنابراین میزان بخشش یا فدیه باید برابر با مهریه یا کمتر از آن باشد. اما در این مورد باید یادآوری کرد که در طلاق خلعی که بیزاری یک طرفه و فقط از سوی زن است، مبلغی که زن به شوهر می بخشد این امکان را دارد که بیش از مهریه باشد.

عده طلاق مبارات

با توجه به ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی عده طلاق در حالات مختلف باید تکلیف تعیین شود. بر اساس ماده مذکور مقرر شده است که عده ی طلاق سه پاکی می باشد. این حکم شامل طلاق مبارات نیز می‌شود. یعنی در طلاق مبارات باید سه پاکی بعد از پایان عادت ماهیانه نگه داشته شود.

 تفاوت طلاق خلع و مبارات

در طلاق مبارات کراهت و بیزاری از سوی زوجین می باشد. یعنی زن از شوهر نفرت دارد و شوهر از زن بیزار است. اما در طلاق خلعی فقط زن از شوهر نفرت دارد. در طلاق مبارات  فدیه ی تعیین شده نباید بیشتر از مهریه باشد. باید یا کمتر از مهریه باشد یا برابر آن اما در طلاق خلعی این قید وجود ندارد و به هر اندازه ای که دو طرف راضی باشند صحیح است .

شباهت های طلاق خلع و مبارات

در طلاق خلع و مبارات زن و شوهر می توانند وکیل داشته باشند تا امکان جاری شدن صیغه طلاق باشد. در طلاق خلع و مبارات امکان رجوع وجود ندارد و هر دو زیر مجموعه طلاق بائن خواهند بود. طلاق خلع و مبارات هر دو از نوع طلاق توافقی هستند و ماهیت این طلاق به عقد دو طرفه تغییر نمی یابد و همان عقد یک طرفه یا ایقاع باقی خواهند ماند.

رجوع از بذل

پیش تر گفتیم که طلاق خلع یکی از انواع طلاق بائن می باشد و بعد از آن که احراز شد، مرد قادر نیست در دوره عده به زن خود برگردد.  اما زن می تواند به فدیه پرداختی به مرد در زمان عده مراجعه کرده و آن را مسترد کند. حتی اگر مرد راضی نباشد. در این شرایط مرد قادر است به زن برگردد. نکته قابل توجه این است که اذن رجوع زن منوط به امکان درستی رجوع مرد می باشد یا نه بحثی است که مورد اختلاف می باشد.

یک عده معتقدند که در شرایطی که مرد امکان برگشتن به زن را نداشته باشد درست مثل این است که زن عده ندارد یا سه طلاقه بوده  و رجوع زن هم درست نیست. در این موضوع که درستی بازگشت زن منوط به اطلاع مرد از آن می باشد یا نه اختلاف عقیده وجود دارد. با توجه به این که رجوع به بذل یک امر حقوقی یک طرفه محسوب می شود که فقط با ارده و قصد زن انجام می گیرد اما با آن که یک طرفه می باشد اما باید شرایطی داشته باشد. اولا زن فقط در دوره عده  این امکان را دارد که به فدیه رجوع نماید. ثانیا مرد بای در دوره عده از بازگشت زن به بذل مطلع باشد تا این امکان را داشته باشد که حق خود را متقابلا اعمال نماید.

بنابراین اگر مرد از این مطلب آگاه نباشد یعنی رجوع زن به بذل، این رجوع زن باطل است. پس رجوع باید طوری باشد که مرد هم قادر به رجوع به ازدواج باشد. این را هم باید در نظر داشت که وقتی زوجه به بذل رجوع می کند باعث سقوط بائن بودن طلاق خواهد شد بنابر این طلاق رجعی شده و شوهر در دوره عده قادر است به زن برگردد. پس در طلاقی که خلع است اگر زن به بذل برگردد طلاق از بائن به رجعی تبدیل می شود و مرد می تواند به زن برگردد حتی اگر زن راضی به این موضوع نباشد و در حالتی که خشنود به رجوع باشد مرد این امکان را دارد که رجوع نماید حتی اگر زوجه نسبت به بذل رجوع نکرده باشد. در این مطلب می توان به این نتیجه رسید که در حقیقت زن بذل را به مرد بخشیده است

چون رضایت داده که مرد بدون استرداد بذل به او برگردد. با رجوع مرد همان ازدواج پیشین زنده می شود و همان مهریه قبلی به عنوان صداق نکاح جاری می شود. نکته مهم این که مهریه جدید مشروط به عقد جدید بعد از پایان مدت عده قرار می گیرد.