مهریه عندالاستطاعه چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی مهریه عندالاستطاعه چیست؟ و شرایط مهریه عندالاستطاعه پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مهریه عندالاستطاعه

به گفته وکیل طلاق در اصفهان:از جمله حقوق مالی که به زنان تعلق می گیرد مهریه می باشد. از نظر عرفی این یک هدیه است که مرد در  حین عقد نکاح به زن می‌پردازد. با توجه به قانون مدنی زن همین که عقد نکاح بین او و شوهرش جاری شد مالک مهریه خواهد شد و قادر است آن را درخواست نماید. اما امروزه شکل جدیدی از مهریه تحت عنوان مهریه عندالمطالبه رایج شده است که زن فقط در حالتی قادر است مهریه را از شوهر  خود درخواست کند که بتواند استطاعت یا توانایی مالی او را به اثبات برساند. خارج از بحث مشکلات مهریه عندالاستطاعه هدف ما در این مقاله آن است که انواع مهریه عندالاستطاعه را بررسی کنیم.

تقاوت مهریه عند المطالبه و مهریه عند الاستطاعه در چیست ؟وکیل مهریه در شیراز در ادامه مطالب به تفاوت این دو مهریه پرداخته و به تمامی سوالات شما میپردازد.برای اطلاعات بیشتر به سایت دادیار مراجعه نمایید.

انواع مهریه

یکی از حقوق مالی زنان که در قانون و فقه مورد عنایت قرار گرفته است مهریه می باشد. در قانون مدنی مقررات خاصی برای مهریه و پرداخت آن پیش‌بینی شده است. در مواد ۱۰۸۷و۲۱۰۱ قانون مدنی قوانین راجع به مهریه در نظر گرفته شده است. با توجه به این مواد انواع مهریه را می‌توان شامل مهرالمسمی و مهرالمتعه مورد بحث قرار داد که هر کدام از آن ها شرایط خاص خود را دارا می باشند. از نظر قانونگذار مهریه مالی می‌باشد که بر اساس عقد نکاح حق زن خواهد بود و زن به محض این که این عقد ازدواج جاری شد هر شکل دخل و تصرفی را که دلش بخواهد می‌تواند در آن داشته باشد و یا مهریه را درخواست کند یا ببخشد.

مفهوم مهریه عندالاستطاعه

بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی همه امور خصوصی که بین افراد مورد تنظیم واقع می شود، در شرایطی که برعکس قانون نباشد دارای اعتبار است. از جمله مواردی که در این موضوع قابل بحث است، تراضی بین زن و شوهر راجع به مهریه می باشد که بر اساس آن زن قبول می کند که مرد مهریه را در حالتی بپردازد که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارا باشد. به این شکل از مهریه در عرف مهریه عندالاستطاعه اطلاق می شود. بنابراین از نظر عرفی استطاعت به معنای توانایی و قدرت و مقصود از مهریه استطاعه مهریه ای می باشد که مرد در وضعیتی مکلف به پرداخت مهریه عندالاستطاعه شود که قدرت پرداخت مهریه به زن خویش را دارا باشد. خارج از مشکلات تعیین مهریه عندالاستطاعه دریافت آن در شرایط خاصی امکان پذیر می باشد.

تفاوت بین مهریه عندالامطالبه و عندالاستطاعه

از جمله مهم ترین تفاوت های این دو مهریه در آن است که در مهریه عندالمطالبه زن به محض وقوع عقد ازدواج صاحب مهریه خواهد بود و مرد موظف است که در شرایطی که زنش درخواست کند مهریه را به او بپردازد. اما در مهریه عندالاستطاعه  فقط  مرد در شرایطی مکلف به پرداخت مهریه به زن خود خواهد بود که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارا باشد و در این خصوص نباید توانایی و استطاعت مالی شوهر را به دادگاه اثبات کند.

 حق حبس در مهریه عندالاستطاعه

با توجه به قانون مدنی زن قادر است تا وقتی که مهریه را به شکل کامل اخذ ننموده است از انجام تکالیف زناشویی در مقابل مرد امتناع ورزد یا اصطلاحاً تمکین ننماید. به این عمل در اصطلاح حقوقی حق حبس گفته می‌شود. اعمال حق حبس دارای شرایطی می باشد. ازجمله شرایطی که برای حق حبس در نظر گرفته شده است که مهریه نباید دارای محدودیت زمانی باشد. یعنی مهریه باید به شکل حال باشد. سوال این جاست که آیا در مهریه می تواند از حق حبس برخوردار بود یا خیر؟ در حق حبس زن با توجه به ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی او قادر است تا وقتی که مهریه به او واگذار نشده است از انجام تکالیف در برابر شوهر خودداری کند. منوط بر آن که مهریه حال باشد و این امتناع باعث از بین رفتن حق نفقه نخواهد شد. با توجه به این ماده تا وقتی که زن مهریه را از شوهر دریافت نکرده، می‌تواند از تمکین خاص و عام بپرهیزد و این عدم تمکین سبب نمی شود که حق نفقه را از دست بدهد.

شرایط استفاده از حق حبس

برای این که زن قادر باشد از حق حفظ استفاده کند باید شرایطی داشته باشد.

1- مهریه زن حال باشد . در حالتی که برای اعطای مهریه زمانی از قبل مشخص شده باشد زن قادر نیست از حق حبس در نکاح بهره ببرد.

2-  زن  قبلاً تکالیف زناشویی را انجام نداده باشد. اگر زن پیش از دریافت مهریه تکالیف زناشویی را برای یک بار هم  برای  شوهر انجام دهد دیگر قادر نخواهد بود از حق حبس برخوردار شود. مقصود این است که چنان چه زن قبلا از شوهر خود تمکین کند و با او رابطه نزدیکی حتی شده یک بار برقرار کند، دیگر امکان استفاده از حق حبس را نخواهد داشت.

معنای مهریه عندالاستطاعه

مهریه عندالاستطاعه شکلی از مهریه است که مرد در شرایطی مکلف به پرداخت آن خواهد بود که توانایی و قدرت مالی کافی برای پرداخت مهریه را دارا باشد. اما با توجه به قانون و رویه عملی دادگاه ها و نیز با توجه به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور در مورد مهریه عندالاستطاعه نمی توان از حق حبس مهریه صحبت کرد. در حقیقت چنان چه مهریه زن عندالاستطاعه باشد دیگر زن امکان برخورداری از حق حبس را ندارد و فقط در شرایطی قادر است از حق حبس بهره ببرد و از تمکین در مقابل شوهر بپرهیزد که مهریه از نوع مهریه عندالامطالبه و حال باشد تا هرگاه که تمایل داشته باشد آن را مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت آن است. شرایط دریافت مهریه عندالاستطاعه

چنان چه مهریه از نوع عند الاستطاعه باشد زن در شرایطی قادر است آن را دریافت کند که مالی به جز مستثنیات دین از شوهر خود به دادگاه یا اجرای حکم برای توقیف ارائه کند. البته این مال می تواند منقول یا غیرمنقول باشد. منقول مانند خودرو  و وجه نقد و حساب بانکی. غیر منقول مثل خانه و زمین و غیره. اگر شوهر ازجمله کارمندان باشد یک چهارم یا یک سوم حقوق  او با در نظر داشتن فرزند میسر است که توقیف شود. نکته قابل توجه در مهریه عندالاستطاعه آن است که اعمال ماده ۳ قانون محکومیت های مالی یعنی جلب شوهر امکان پذیر نیست و درخواست اعسار از پرداخت مهریه نیز مفهومی ندارد.

 شیوه عملی مهریه عندالاستطاعه

ابتدا زن یا وکیل او باید به دفتر رسمی ثبت ازدواج مراجعه کند که امکان دارد زن و شوهر در شهر دیگری عقد نکاح را منعقد کرده باشند. اما پس از به ثبت رساندن عقد نکاح در شهر دیگری اقامت گزیده باشند. آغاز درخواست صدور اجراییه با دفتر رسمی ازدواجی است که عقد نکاح در آن جا به ثبت رسیده و واقع شده است بعد از آن که اجراییه صادر شد، آن اجراییه به آدرس شوهر که در عقدنامه ی ازدواج ثبت شده است فرستاده می شود. بعد از آن باید به واحد مهریه اداره ثبت اسناد شهری که اجراییه را صادر کرده است فرستاده شود. چنان چه مالی در آن شهر موجود باشد که زن باید از آن استعلام گرفته و برای توقیف به دادگاه یا اجرای ثبت ارائه کند و حتی قادر است درخواست ممنوع الخروجی مرد را بنماید. اگر دارایی او در شهر دیگری واقع شده است، باید درخواست نیابت به اداره ثبت اسناد آن شهر را بنماید.

چنان چه مالی از مرد توقیف شود و جز مستثنیات دین باشد، آن دارایی باید کارشناسی شود و به مزایده گذارده گردد. اگر مالی در میان نباشد و با استعلام از دارایی‌های مرد، زن به چیزی دست نیابد گواهی برای رجوع به دادگاه به درخواست زن یا وکیل صادر خواهد شد. ضمن آن که باید توجه داشت مهریه جلب شوهر را نخواهد داشت.

فواید مهریه عندالاستطاعه

– از جمله فواید مهریه عندالاستطاعه آن است که بر اساس توافق و تراضی زن و شوهر در عقد نکاح قرار داده می شود. یعنی زن و شوهر فقط در صورت راضی نبودن مهریه را در حین عقد نکاح به ثبت می‌رسانند و نیز با انتخاب مهریه بعد از عقد زن و شوهر قادرند با تراضی یکدیگر آن را به مهریه عندالمطالبه یا برعکس تبدیل کنند.

– دومین فایده مهریه عندالالستطاعه آن است که با توجه به شرایط مالی مرد تعیین می شود. به این شکل که زن با در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی و مالی شوهر قادر است مهریه عندالاستطاعه را اخذ کند. اگر زن قادر باشد مالی به جز مستثنیات دین را به دادگاه معرفی کند، منعی برای اخذ مهریه نمی باشد. با در نظر گرفتن جنبه مالی و معنوی و شرافتی عقد نکاح می توان از این موضوع به عنوان مهمترین موضوع حقوقی در روابط اشخاص یاد کرد.

 مستثنیات دین در مهریه عندالاستطاعه

به منظور دریافت مهریه عندالاستطاعه زن باید ثابت کند که شوهرش قدرت پرداخت مهریه را دارا می باشد. به همین جهت معرفی اموال مرد به دادگاه به وسیله زن ضرورت دارد. اما در این مورد توجه داشتن به مستثنیات دین نیز بسیار ضروری است. چون زن این امکان را نخواهد داشت که مستثنیات دین را به عنوان اموال مرد معرفی نماید. مثلاً خانه‌ای که مرد در آن ساکن است جزو مستثنیات دین خواهد بود و نمی‌توان آن را توقیف کرد. اگر مرد اموالی به جز مستثنیات دین را دارا باشد و زنش مخفی کرده باشد، بر اساس قانون امکان استعلام از مراکز مربوطه خواهد بود که در این خصوص می توان استعلام های ضروری را از بانک مرکزی اداره راهنمایی رانندگی و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام داد. در این خصوص نکته قابل توجه آن است که خودرو جزو مستثنیات دین خواهد بود و می‌توان آن را توقیف نمود. اگر شوهر کارمند باشد یک چهارم یا یک سوم حقوق با در نظر داشتن فرزند مانعی ندارد.