ترک انفاق چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی ترک انفاق چیست پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مقدمه ترک انفاق

در رابطه بین زن و شوهر  بخشی از حقوق مربوط به زن است. پس در رابطه دو طرفه زن و شوهر  برخی امور تکلیف مرد و حقوق زن است  و نمی توان خلاف آن را  متصور شد. از جمله این حقوق نفقه می باشد.

هرچقدر مرد دارایی نداشته باشد و زن  از وضعیت مالی خوبی بهره مند باشد، باز هم  در اصل موضوع تغییری  حاصل نمی شود.  ترک انفاق با ازدواج و جاری شدن عقد نکاح زن و شوهر به هم پیوند می خورد. وقتی در خانواده ایجاد مشکلات و اختلاف می‌شود نیاز به اصول و قواعدی می باشد که با توجه به آن داوری صورت گرفته و رفع اختلاف شود .

قانون و مقررات هزینه  زندگی زن و تامین مخارج را بر دوش شوهر گذاشته است. این هزینه ها نفقه نام دارد و شامل همه الزامات متعارف و متناسب با  شأن و جایگاه اجتماعی زن مثل از هزینه درمانی بهداشتی و لباس مسکن و غذا و غیره می‌شود. تکلیف تامین هزینه های معمول با شخص مرد است.

نفقه چیست؟ چه موقع نفقه واجب است؟ چه زمانی باید نفقه را پرداخت؟ پرداخت نفقه به عهده چه کسی است؟ اگر نفقه پرداخت نشود چه ضمانت اجرایی دارد؟ اگر نفقه و پرداخت آن عقب بیفتد تکلیف چیست؟

ابتدا در تعریف نفقه باید بگوییم نفقه  همه مایحتاج هایی که است که یک زن  به طور معمول و متعارف دارد که بر عهده مرد می باشد. نفقه ای که متعلق به فرزند هم هست بر عهده پدر او می باشد. زن هر موقع بخواهد این امکان را دارد که درخواست نفقه بنماید چه نفقه ای که مربوط به زمان حال می باشد چه آن  چه در گذشته به عهده مرد بوده است. اما نفقه ای که در گذشته به عهده مرد بوده و متعلق به فرزندان است را  بر طبق گفته ی وکیل پایه یک دادگستری  نمی توان درخواست نمود.

بر اساس ماده 1106 قانون مدنی  می دانیم که نفقه  شامل مسکن و لباس غذا و لوازم خانه   همه این ها باید عرفا با اوضاع و احوال زن در تناسب باشد و خدمت کار برای زن در صورتی که زن عادت به این امر داشته باشد یا این که به واسطه بیماری که دارد یا نقضی که در بدن او است لازم است که خادمی داشته باشد. حال اگر زنی بدون این  که مانعی شرعی وجود داشته باشد از ایفای وظایفش در رابطه با مرد بپرهیزد دیگر نفقه به او تعلق نخواهد گرفت.

مرد یا شوهر موظف است که بر اساس قانون به زن نفقه بدهد  و اگر از این موضوع خودداری نماید زن این حق را می یابد که هم دعوای مطالبه نفقه را از او به دادگاه ببرد هم دعوای ترک نفقه او را مطرح نماید. مجازاتی که برای ترک نفقه در انون در نظر گرفته شده است  شش ماه تا دو سال حبس می باشد. هنگامی که زن از خانواده ثروتمندی باشد میزان نفقه او بیش تر از زنی است که از یک خانواده معمولی  می باشد اگر زن به داشتن خدمت کار هم عادت نداشته باشد باز هم مرد  باید برای او خادم بگیرد.

بر اساس قانون مدنی و شرع وقتی فرزند مالی از خود نداشته باشد و درآمد هم نداشته باشد پدر موظف به پرداخت نفقه او می باشد  اگر جز این باشد پدر تکلیفی در پرداخت نفقه به فرزند خود ندارد.

شکایت ترک انفاق

در بیشتر موارد زنان وقتی شکایت کیفری نفقه را دنبال می کنند که از طرف همسرشان از خانه خارج شدند یا این که با وجود زندگی در خانه زوج مرد به او نفقه پرداخت نمی کند و او را رها کرده است. در چنین شرایطی زنان قادرند با وجود دادگاه کیفری  محل سکونت خود شکایت کیفری اقامه نمایند. در شکایت ترک انفاق اولین اقدام تهیه دادخواست در دادسرا می باشد. شکایت ترک انفاق بعد از ثبت از طریق سرپرست دادسرا به یکی از شعب دادیاری فرستاده می‌شود.

بعد از اتمام این شکایت به دادگاه تعیین شده فرستاده شده و  از خواهان تحقیقات لازم را به عمل می آورد و با توجه به موارد درج شده متهم را احضار می نماید. امکان دارد این احضار به شکل تلفنی اتفاق بیافتد. اما در شرایطی که مرد حاضر به حضور در دادگاه نشود دادگاه او را به شکل کتبی حاضر خواهد نمود. ویژگی احضار آن است که برگ اخطاریه به زن داده شده تا با مراجعه به کلانتری محل سکونت شوهرش این برگه را با مامور کلانتری به مرد ابلاغ نماید. در برگ ابلاغیه درج شده است که مرد باید در مدت معینی به دادسرا رجوع کند وگرنه جلب می شود.

عنصر قانونی جرم ترک انفاق

عنصر قانونی جرم ترک انفاق در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده ذکر شده است که هرکس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را  در صورت تمکین به او ندهد یا از پرداخت نفقه سایر اشخاص واجب النفقه بگریزد به حبس تعزیری درجه شش محکوم خواهد شد. پس ترک نفقه از جمله جرایم خصوصی و قابل گذشت می باشد. بدین مفهوم که در هر مرحله از دادرسی حتی بعد از صدور حکم و یا اجرا با توافق زن پرونده خاتمه می یابد. در مورد مستحق واقع شدن زن راجع به نفقه فقر و احتیاج زن شرط نمی باشد و در هر حال نفقه زن بر عهده مرد قرار دارد حتی اگر زن متمول باشد.

عنصر مادی جرم ترک انفاق

عنصر مادی جرم ترک انفاق آن است که عمل ترک نفقه در عالم واقع اتفاق بیفتد. جرم ترک نفقه مانند بقیه جرایم عناصر مادی دارد. در بیشتر موارد عناصر مادی جرم به شکل عمل مثبت یا اتفاق می‌افتد. عنصر مادی جرم ترک انفاق یعنی پرهیز از پرداخت نفقه افراد واجب النفقه . در جرم ترک انفاق باید اشاره کرد که قانون گذار به منظور حفظ نظم عمومی عمومی ، مجازاتی برای اشخاص تعیین نموده و در شرایطی که افراد از انجام تکالیف بپردازد برای آن ها مجازات مشخص می نماید.

عنصر روانی جرم ترک انفاق

به منظور آن که جرم ترک انفاق محقق شود وجود عنصر معنوی و روانی یعنی اراده و قصد مجرمانه ضرورت دارد. اراده در ارتکاب یعنی شخص بخواهد این عمل را عملی کند.

بنابراین اگر اجبار و اکراه و تهدید به شکلی که اراده او به کلی  از بین برود و مسلوب الاختیار شود و عملی را انجام دهد که بدون اراده بوده است، عنصر معنوی جرم محقق نشده است. اگر مرد در حبس باشد یا به هر علتی قادر نباشد به زن دسترسی پیدا کند تا در مورد نفقه او مبادرت نماید در نتیجه قصدی در ارتکاب جرم نداشته است. بنابراین عمل مادی ترک انفاق به زوجه، جرم می باشد و تقصیر مرد  یعنیعدم پرداخت نفقه باید محقق شود و عدم پرداخت نفقه باید دارای اراده مجرمانه باشد.

شیوه های اثبات ترک انفاق

در دادگاه در هر شکایتی شاکی باید اتهامی که به متهم می‌زند را اثبات نماید و در این زمینه اقدامات ضروری را انجام دهد. در مورد شکایت راجع به ترک انفاق نیز همین قاعده جاری می باشد. پس یا مرد نسبت به تایید ادعای زن باید اقرارکند یا این که شاکی، شاهدآن را به‌ عنوان اشخاص آگاه در مورد پرداخت نکردن نفقه از طرف مرد و بیرون نمودن زن به دادگاه معرفی نماید. هر شخصی که از شرایط زندگی زن مطلع باشد قادر است در دادگاه گواهی دهد. گواه.آن هم باید شرایط خاصی را دارا باشند اصلی‌ترین این شرایط در زیر شرح داده شده است.

– از بستگان نزدیک زن نباشند.

– مدارک شناسایی گواهآن به منظور احراز هویت در دادگاه ضرورت دارد.

– از موضوع عدم پرداخت نفقه از سوی متهم به شکل کامل آگاه باشد.

 شیوه شکایت کیفری ترک انفاق

شیوه شکایت ترک انفاق بدین شکل است که زن ابتدا باید شکایت نامهی ترک انفاق را تهیه کند. بعد از رجوع به دادسرا شکایت را ثبت نماید. شکایت بعد از ثبت در واحد رایانه از طرف سرپرست دادسرا به یکی از شعب فرستاده می‌شود. بعد از شکایت به دادگاه و تعیین شعبه دادیاری از زن بازجویی به عمل می آورد. بعد از آن برای مرد احضاریه ارسال می گردد که در دادسرا حاضر شود. ‌عده ای از مردان در هنگام دادرسی اعلام می‌کنند که ترک  انفاق را پذیرفتند اما در برابر این موضوع زن از آن ها تمکین نکرده است. در شرایطی که مرد بتواند دلایلی بر عدم تمکین زن به دادگاه ارائه کند که مورد پذیرش دادگاه واقع شود، شکایت ترک انفاق از طرف زن خاتمه می یابد. اما عده‌ای دیگر از مردان ادعا دارند نفقه را می‌پردازند در این صورت قاضی پرونده با بررسی اسناد قرار منع تعقیب صادر می کند.

مجازات جرم ترک انفاق

زن ها قادرند در مورد مطالبه نفقه زمان حال شکایتی به منظور ترک انفاق به شکل کیفری ارائه کنند و در مورد نفقه معوقه از دادخواست حقوقی استفاده نمایند. با توجه به ماده ۶۴۲ قسمت تعزیرات قانون مجازات اسلامی هر مردی با بهره مندی از توانایی مالی نفقه زن خود را چنان چه در صورت تمکن مالی پرداخت نکند یا از پرداخت نفقه بقیه اشخاص واجب النفقه امتناع کند، دادگاه او را از ۳ ماه و یک روز  تا ۲۵ ماه حبس محکوم می‌نماید. تعدد جرم ترک انفاق

اگر مردی نفقه را نسبت به چند زن خود نپردازد از مصادیق تعدد مادی جرم خواهد بود که سبب تشدید مجازات او می شود. چون در این صورت مرد مرتکب چند فعل جداگانه می شود. مرد باید در انفاق برای زنان متعدد خود به شکل جداگانه اقدام می‌نمود. ترک این کار چند ترک فعل تلقی می شود و هر کدام منجر به تحقق یک جرم خواهد شد و همین موضوع سبب تشدید مجازات او خواهد شد.