نفقه زن و حق حبس چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی نفقه زن و حق حبس چیست؟ و شرایط نفقه زن و حق حبس پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مقدمه نفقه زن و حق حبس

موضوع ازدواج  در جامعه، حقوق مخصوص به خود را دارد. حق حبس از جمله حقوقی می باشد که در ازدواج برای زن به رسمیت شناخته می شود و قانون مدنی آن را مورد توجه قرار داده است. بر اساس این حق زن قادر است تا وقتی که مرد مهریه او را به شکل کامل نپرداخته است از انجام تکالیف زناشویی و تمکین خاص و عام جلوگیری کند.

به شکل کلی حق حبس دارای یک ریشه فقهی می باشد و به منظور انجام آن شرایط خاصی دارد و فقط در حالتی که این شرایط فراهم شود امکان استفاده از حق حبس وجود دارد. از جمله این شرایط آن است که مهریه به شکل حال در آید و در مورد مهریه عندالاستطاعه یا موجل نمی توان این حق را جاری ساخت.

عنصر قانونی حق حبس زن

با توجه به ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی مقرر شده است که زن قادر است تا وقتی مهریه به او تسلیم نشده از انجام وظایفی که در برابر شوهر دارد خودداری ورزد. منوط بر این که مهریه او حال باشد و این خودداری از انجام وظایف باعث زایل شدن حق نفقه نمی شود. با توجه به ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی چنان چه زن پیش از دریافت مهریه با اختیار خود و انجام وظایفی که در برابر شوهر دارد، اقدام کند دیگر قادر نیست از حکم ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی بهره ببرد. با این وجود حقی که برای درخواست مهریه دارد از بین نخواهد رفت.

 مفهوم حق حبس

در توضیح ساده حق حبس زن باید گفت که زن قادر است تا زمانی که کل مهریه از طرف مرد پرداخت نشده است از انجام تکالیفی که نسبت به شوهر دارد بپرهیزد و حق حبس در ازدواج ریشه ی فقهی دارد.  مقصود از تکالیف زن در مقابل شوهر حسن معاشرت و زندگی در محل مورد نظر شوهر و در دسترس قرار داشتن به خصوص از لحاظ بهره بردن از نظر رابطه زناشویی از طرف شوهر می باشد.

موارد سقوط حق حبس

-تمکین خاص زن یعنی برقراری رابطه زناشویی خواه پیش از مراسم عروسی خواه بعد از آن و چه از طریق جلو یا از پشت.

-تمکین عام زن با در نظر گرفتن رویه کنونی دادگاه های کشور برگرفته از رای وحدت رویه سال ۱۳۹۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور که چنان چه زن بدون برخورداری از رابطه جنسی از شوهر تمکین عام نموده باشد.

مفهوم تمکین

زمانی که عقد ازدواج از نظر شرعی و قانونی به طور صحیح منعقد می شود حقوق و تکالیفی در پی آن برای زن و شوهر به وجود می آید. یکی از آثار ازدواج از دیدگاه قانونی برقراری رابطه زوجیت میان زن و مرد است. منظور از این رابطه یک مفهوم کلی است که کل روابط شخصی و خصوصی یعنی غیر مادی و مادی زن و شوهر را شامل می شود.

با توجه به این که دوام و پایداری زندگی مشترک وابسته به قانون نبوده بلکه به اخلاق احتیاج دارد. باید بگویم یکی از وجوه اخلاقی خانواده اطاعت و تمکین می باشد. وقتی صحبت از تمکین می‌شود در مفهوم عرفی آن چه به ذهن می رسد، فرمانبرداری و اطاعت زن از خواسته های همسرش می باشد.

مفهوم تمکین عام

تمکین در مفهوم عام یعنی زن تکالیف خود را در مقابل مرد انجام داده و از وی در حد و حدود عرف و قانون فرمانبری کند و البته که سرپرستی شوهر را در خانواده قبول نماید.، بنابراین اگر مردی از زنش خواسته های نامشروع یا غیر عرفی داشته باشد زن تکلیفی به اطاعت از او نخواهد داشت.

مثلاً اگر مرد از زن خود بخواهد که همه دارایی خودش را به اسم مرد کند و زن توافقی به این عمل نداشته باشد، توقع متعارف نخواهد بود. در زمینه رفت و آمد زن لازم به ذکر است که اگر مرد بر خلاف عرف از خروج زن از منزل و بازدید از اقوام و دوستان خودداری کند رفتارش متعارف نمی باشد. بنابراین زن به منظور رفتن به خانه پدر و مادر یا فرزندان خودش به اذن شوهر نیاز دارد. در رفت و آمد با اشخاص دیگر هم این موضوع جاری می باشد

مفهوم تمکین خاص

در قانون مدنی تمکین در معنای خاص آن در ماده ۱۰۸۵ ج تعریف شده است و از آن با عنوان وظایف زن در مقابل شوهر یاد کرده است.  حتی در این ماده چنین می خوانیم که زن این قدرت را دارد که تا مهریه به او پرداخت نشده است، از انجام تکالیفی که در برابر شوهرش دارد خودداری کند منوط به این که مهریه او حال باشد و این خود داری حق نفقه را از بین نخواهد برد.

مفهوم نفقه زن

نفقه  زن چیست؟ چه موقع نفقه زن واجب است؟ چه زمانی باید نفقه را پرداخت؟ پرداخت نفقه زن به عهده چه کسی است؟ اگر نفقه زن پرداخت نشود چه ضمانت اجرایی دارد؟ اگر نفقه و پرداخت آن عقب بیفتد تکلیف چیست؟

هر آن چیزی که مرد تحت عنوان نفقه برای زن فراهم می کند، باید مطابق عرف باشد. یعنی همان طور که عرف زمان و مکان ضرورت دارد در نوع و جنس و مقدار نفقه باید شان و منزلت اجتماعی زن در نظر گرفته شود.

ابتدا در تعریف نفقه باید بگوییم نفقه  همه مایحتاج هایی که است که یک زن  به طور معمول و متعارف دارد که بر عهده مرد می باشد. نفقه ای که متعلق به فرزند هم هست بر عهده پدر او می باشد. زن هر موع بخواهد این امکان را دارد که درخواست نفقه بنماید چه نفقه ای که مربوط به زمان حال می باشد چه آن  چه در گذشته به عهده مرد بوده است. اما نفقه ای که در گذشته به عهده مرد بوده و متعلق به فرزندان است را نمی توان درخواست نمود.

ارتباط حق حبس زن و نفقه

استفاده از حق حبس زن سبب از بین رفتن نفقه نمی شود. به بیان دیگر زنی که از حق حبس استفاده می کند با وجود این که تمکین دارد مستحق دریافت نفقه از شوهر می باشد و اگر شوهر از پرداخت نفقه خودداری کند سبب بروز طلاق(وکیل طلاق در اصفهان)زن خواهد شد.برای  کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد میشود که به سایت دادیار مراجعه نمایید و با وکیل طلاق در شیراز مشورت کنید همچنین وکیل طلاق در بندر عباس هم کمک شایانی به شما کاربران عزیز در جهت حل مشکلات شما در کمترین زمان ممکن مینماید.

نفقه از جمله آثار مالی نکاح محسوب می شود که بر اساس آن مرد مکلف است بعد از عقد ازدواج همسر خود را از لحاظ مالی تامین کند. در شرایطی که مرد به این تعهد خود اقدام نکند زن قادر است از دادگاه تقاضای الزام مرد به پرداخت نفقه را نماید که در این حالت زمانی مرد ضرورت به پرداخت نفقه دارد که عدم پرداخت نفقه از طرف او به سبب عدم تمکین زن از انجام وظایف زناشویی نبوده باشد .

اگر مرد قادر باشد به اثبات برساند که زن از انجام تکالیف زناشویی خودداری می‌کند زن حقی بر نفقه نخواهد داشت و وظیفه شوهر در این خصوص از بین می‌رود. سوالی که در این جا به ذهن متبادر می‌شود این که زمانی که زن از حق حبس خود بهره می‌برد آیا نفقه به او می‌رسد یا نه؟ با توجه به قسمت پایانی ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی خودداری زن از انجام وظایفی که در برابر شوهر دارد در مدت حق حبس باعث سقوط حق نفقه نخواهد بود و در این مدت زن قادر است از شوهر خود درخواست نفقه کند و اصطلاحاً در حقوق، زنی که از شوهر خود تمکین نمی‌کند ناشزه خواهد بود که با توجه به ماده 1085 قانون مدنی وقتی زن با اعمال حق حبس خود از تمکین پرهیز می‌کند ناشزه نیست و مستحق دریافت نفقه خواهد بود.

شرایط حق حبس برای زن

1- مهریه زن باید حال باشد و چنان چه مهریه مدت‌دار باشد زن زمانی حق دارد مهریه خود را درخواست کند که زمان آن فرا رسیده باشد که در این حالت مرد نیز قادر است انجام وظایف زناشویی را از زن درخواست نماید و در این حالت زن قادر نیست به حقوق خود استناد نماید.

اما در شرایطی که مرد انجام وظایف زناشویی را از زن مطالبه نکند و زمان پرداخت مهریه هم رسیده باشد یا مهریه مدت دار باشد زن قادر است از حق حبس خود بهره ببرد. چون بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض وقوع عقد ازدواج زن مالک مهریه خواهد بود.

2- زن پیش از مطالبه مهریه  به انجام وظایف زناشویی اقدام نکرده باشد. با توجه به ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی اگر زن پیش از دریافت مهریه بر اساس میل و رغبت خود از مرد تمکین کند، حق حبس او از بین می‌رود و دیگر اجازه امتناع و خودداری از تمکین و سایر وظایف زناشویی نخواهد داشت.

حق حبس و شکایت ترک نفقه

قانون مدنی چنین مقرر داشته است که زن این امکان را دارد از حق حبس استفاده کند و تا زمانی که مهریه را به شکل کامل دریافت نکرده تمکین ننماید و در عین حال نفقه او از بین نخواهد رفت. در این جا باید در نظر داشت بر طبق رای وحدت رویه شماره ۶۳۳ هیات عمومی دیوان عالی کشور درست است که با توجه به ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی تا وقتی که زن مهریه را نگرفته امکان عدم تمکین را دارد و این عدم تمکین نفقه را زایل نمی کند.

اما مقررات این ماده فقط به رابطه حقوقی زن و از بین رفتن حق مطالبه نفقه او ارتباط می یابد و از لحاظ جزایی با در نظر گرفتن ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی که بر اساس آن حکم به مجازات مرد به سبب جلوگیری از اعطای نفقه زن منوط به تمکین زن شرط شده است و با در نظر داشتن خودداری زن از تمکین حتی با عذر استفاده از اختیار به وجود آمده از مقررات ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی مرد به مجازات محکوم نمی شود.