تمکین در دوران نامزدی چیست؟
وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی تمکین در دوران نامزدی چیست؟و شرایط تمکین در دوران نامزدی چیست؟پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.
مقدمه تمکین در دوران نامزدی :
دوران نامزدی ، دورانی است که برای شناخت و اشنایی بیشتر فی ما بین دو نفر که قصد ازدواج با یکدیگر دارند مقرر شده است .
در این دوران ، دختر و پسر و هم چنین خانواده ی آن ها ، با یکدیگر در ارتباط بوده تا بتوانند با کسب اطلاع و آشنایی بیشتر از طرف مقابل خود ، در اتخاذ تصمیم نهایی برای انعقاد عقد نکاح و ازدواج ، با شناخت کامل اقدام نمایند .
در این دوران ، ممکن است که اختلافاتی فی ما بین طرفین مطرح شود که نیازمند به حکم قانون گذار باشد . در این صورت قانون مدنی مقرراتی را برای رفع اختلافات طرفین مقرر نموده است .
یکی از مسائلی که ممکن است در دوران نامزدی مطرح شود ، مسئله ی تمکین می باشد .
در این مقاله به مبحث تمکین در دوران نامزدی و امکان و اثار آن می پردازیم .
مفهوم تمکین :
تمکین در لغت ، به معنای اطاعت ، پیروی ، تبعیت و احترام می باشد .
در اصطلاح حقوقی ، زمانی که از تمکین سخن می گوییم ، منظور ما این است که فی ما بین زوجین ، مسئله ای به عنوان تمکین مطرح می شود که دارای دو نوع می باشد .
انواع تمکین :
-
تمکین به معنای عام :
منظور از تمکین به معنای عام ، زمانی است که زوجه ، می پذیرد که ریاست خانواده بر عهده ی مرد بوده و زن باید از وی تبعیت نماید . به طور مثال ، مطابق ماده ی هزار و صد و چهار ده قانون مدنی ، مقرر شده است که زوجه باید در منزلی سکونت داشته باشد که توسط شوهر تعیین شده است مگر آن که اختیار تعیین منزل به زن واگذار شده باشد .
-
تمکین در معنای خاص :
منظور از تمکین در معنای خاص ، تمکین به معنای ایجاد رابطه ی زناشویی فی ما بین زوجین می باشد .
در این مقاله ، مقصود از تمکین ، بیشتر تمکین در معنای خاص آن می باشد که احکام آن را در دوران نامزدی مورد بررسی قرار خواهیم داد .
همان طور که می دانید ، دوران نامزدی ، دوران پیش از ازدواج بوده و صرفا برای اشنایی و اتخاذ تصمیمی عاقلانه تر در این خصوص تعیین شده است .
مبحث تمکین ، مطلقا برای زمانی ایجاد می شود که بین دو طرف ، عقد نکاح منعقد شده باشد .
بنابراین ، زمانی که بین دو نامزد ، عقد نکاحی انجام نگرفته باشد ، نیم توانیم در خصوص امکان تمکین در این دوران صحبت کنیم و هر گونه رابطهی زناشویی بین طرفین در این دوران ، مصداقی از جرم زنا بوده که از لحاظ کیفری قابلیت تعقیب داشته و از لحاظ شرعی ، گناه محسوب می شود . زیرا دو نامزد ، اگر بین آن ها ، عقد نکاح منعقد نشده باشد ، اگر چه که دارای قصد ازدواج با یکدیگر می باشند اما هم چنان نا محرم بوده و نمی توانند رابطه ی زناشویی داشته باشند .
تمکین در زمان عقد :
اگر بین دو طرف ، عقد نکاح منعقد شود ، می توانند با یکدیگر رابطه ی زناشویی داشته باشند . منظور از عقد نکاح ، اعم از عقد نکاح دائم و یا موقت می باشد .
بنابراین در صورت انعقاد عقد نکاح اعم از موقت و یا دائم ، زوجه ملزم به تمکین از زوج بوده و هم چنین در مقابل آن ، مرد ملزم به پرداخت نفقه به همسر خود می باشد .
اگرچه که در قانون مدنی ، احکام عقد نکاح موقت به صورت تفصیلی مورد بررسی قرار نگرفته است اما اصولا اثار و احکام حاکم بر عقد نکاح دائم بر عقد نکاح موقت نیز حاکم می باشد .
صیغه ی محرمیت دوران نامزدی :
در دوران نامزدی ، ممکن است که برای سهولت رفت و آمد و ارتباط دو نامزد با یکدیگر ، با رعایت سایر شرایط لازم ، صیغه ی محرمیت بین آن ها جاری شود .
عرفا جاری نمودن این صیغه ، تنها برای ارتباطات سطحی و غیر جنسی بین طرفین بوده و نامزد ها مجاز به انجام رابطه ی جنسی نیستند .
بر خلاف آن چه که در عرف جا افتاده است ، منظور از صیغه ی محرمیت ، همان عقد نکاح موقت می باشد که دارای تمامی اثار و احکام خاص خود می باشد و جاری شدن و انعقاد عقد نکاح موقت بین دو نامزد ، آن ها زن و شوهر محسوب شده و آثار آن بر روابط آن ها جاری می باشد .
عقد موقت در دوران نامزدی :
بر خلاف نظر عرف ، پس از جاری شدن عقد نکاح موقت ، امکان بر قراری رابطه ی زناشویی بین زوجین وجود دارد و این امر از لحاظ قانونی و شرعی فاقد مشکل می باشد . اگر چه که به دلیل عدم دائمی بودن صیغه ی عقد نکاح جاری شده فی ما بین طرفین و امکان بر هم خوردن نامزدی آن ها با یکدیگر و عدم ازدواج با یکدیگر ، اگر رابطهی زناشویی بین زوجین ایجاد شده باشد ، اثار و تبعات منفی عدیده ای را برای طرفین به همراه خواهد داشت و به همین علت است که بر قراری رابطهی زناشویی در این دوران نفی شده است .
الزام به تمکین :
پس از جاری شدن عقد نکاح اعم از دائم و یا موقت ، اثار آن نیز جاری و حاکم خواهد شد .
بنابراین ، زوجه مطابق مقررات قانون مدنی ، ملزم است که از زوج خود تبعیت و تمکین نماید و اگر از انجام این امر امتناع نماید ، ضمانت اجرای تعیین شده برای آن وجود داشته و زوج می تواند از آن استفاده کند .
زوج می تواند با تنظیم دادخواست الزام به تمکین از محکمه تقاضای الزام زوجه به تمکین را خواستار شود .
هم چنین مرد می تواند با استناد به نشوز زن ، از پرداخت نفقه به وی خود داری کند .
مرد با اثبات عدم تمکین زوجه ی خود ، می تواند در محکمه ، دادخواست ازدواج مجدد مطرح کرده و مجوز ازدواج مجدد خود را به دلیل عدم تمکین زوجه را دریافت کند .
مرجع قضایی صالح :
با توجه به قانون حقوق خانواده ، مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای الزام به تمکین ، دادگاه خانواده می باشد .
این دعوا ، از دعاوی غیر مالی بوده و بنابراین هزینه ی دارسی اقامه ی این دعوا ، متناسب با هزینه ی دادرسی دعاوی غیر مالی محاسبه خواهد شد .
برای بدست آوردن اطلاعات درباره انحلال نکاح مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
حق حبس زوجه :
مطابق ماده ی هزار و هشتاد و پنج قانون مدنی ، در صورتی که بین زوجین ، رابطه ی زناشویی بر قرار نشده باشد ، زوجه می تواند تمکین خود را منوط به پرداخت مهریه از جانب زوج کند .
در صورتی که زوجه از حق حبس خود استفاده نماید و از تمکین امتناع کند ، اثار و احکام نشوز بر وی جاری نشده و بنابراین ، زوج خم چنان ملزم به پرداخت نفقه می باشد و دعوایی الزام به تمکین وی با اثبات وجود شرایط حق حبس توسط زوجه ، رد خواهد شد .
در صورتی که عقد نکاح موقت شده یین زوجین ، عقد نکاح موقت باشد نیز حق حبس برای زوجه وجود خواهد داشت و از این لحاظ بین عقد نکاح دائم و موقت تفاوتی وجود ندارد .
برای اطلاعات بیشتر در زمینه انواع طلاق و مهریه و نقه و… با وکیل مهریه در شیراز مشورت نمایید.و هر چه سریعتر برای حل مشکلات خود اقدام نماییید.
درج شرط عدم رابطه جنسی :
همان طور که گفتیم ، در دوران نامزدی ممکن است که عقد نکاح موقت یا عرفا صیغه ی محرمیت بین طرفین جای شود .
برای جلوگیری از اثار سوء انجام اعمال زناشویی در این ایام ، شرط عدم انجام رابطه ی زناشویی و جنسی ضمن عقد نکاح موقت درج شود ؛ این شرط مطابق نظر اکثریت ، شرطی صحیح می باشد و در صورت پذیرفتن طرف دیگر عقد ، ملزم به رعایت این شرط می باشند .
اما به نظر برخی دیگر از حقوقدانان ، این شرط در مخالفت با مقتضای ذات عقد نکاح بوده و بنابراین درج چنین شرطی باطل و موجب بطلان عقد نکاح نیز خواهد شد .
نتیجه گیری :
دوران نامزدی ، مرحله ای پیش از ازدواج بوده و برای اشنایی و رسیدن به شناخت بیشتر برای دو طرف و خانواده ی آن ها پیش بینی شده است .
در این دوران ، اگر عقد نکاحی اعم از دائم و یا موقت بین دو نامزد منعقد نشده باشد ، هر گونه رابطه ی جنسی و زناشویی بین آن ها ، مصداق جرم زنا بوده و هم از لحاظ شرعی و هم قانونی دارای مشکل می باشد .
اگر در دوران نامزدی بین طرفین ، عقد نکاح موقت ، که در عرف به جاری شدن صیغه ی محرمیت معروف است ، منعقد شود ، آثار و احکام آن را نیز به دنبال خواهد داشت و در پی آن ، دو طرف ، زن و شوهر محسوب شده و بنابراین می توانند با یکدیگر رابطهی زناشویی داشته باشند که این امر با توجه به این که هنوز عقد نکاح دختر و پسر دائمی نمی باشد ، از جانب خانواده ها توصیه نمی شود .
بنابراین ، اگر بین طرفین عقد نکاحی منعقد نشود ، مسئله ی تمکین موضوعیت نداشته و اگر عقد نکاح اعم از دائم و یا موقت بین طرفین منعقد شود ، علی رغم ان چه که در عرف وجود دارد ، تمکین در این دوران امکان پذیر بوده و از لحاظ شرعی و قانونی فاقد اشکال می باشد .