مجازات شلاق چیست؟

وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی مجازات شلاق چیست؟و شرایط مجازات شلاق پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مقدمه مجازات شلاق :

در واقع قانون گذار نوع و میزان مجازات حدی را از قرآن دریافت نموده و مقدار و مدل اجرای آن به همان شکل می باشد که در این کتاب توصیف شده است.

پس  قاضی قادر نمی باشد که کیفیت و اندازه و نوع حدود را تغییر دهد  یا مجازات حدی را کم تر کند یا به طور کلی از آن چشم پوشی نماید. مجازات شلاق هم به عنوان حد و هم به عنوان تعزیر اجرا می گردد.مجازات شلاق به عنوان حد در جرم های شرب خمر و زنا  و قذف و  قوادی قابلیت اعمال را دارد.  قانون گذار اندازه ی مجازات حدی را از قرآن دریافت کرده و میزان آن با قرآن در تطابق می باشد. مانند مجازات شرب خمر که اندازه آن ۸۰ ضربه شلاق می باشد.

قاضی قادر نیست در رای خود، اندازه آن را از ۸۰ ضربه کم تر یا بیش تر کند. در اجرای حکم شلاق حدی، چنان چه شلاق به بخش دیگر از بدن برخورد نماید شلاق زننده ضامن نمی باشد. اگر شلاق حدی باشد، در اصطلاح محکومیت کیفری موثر هم خوانده می شود و باعث محرومیت محکوم علیه از بعضی از حقوق تا دو سال خواهد بود. در مورد شلاق حدی روزهایی که محکوم علیه در بازداشت بوده است اثری در تعداد ضربات شلاق و اندازه آن نخواهد داشت.

نحوه اجرای مجازات شلاق حدی :

حدود، کیفرهای منصوص شرعی هستند. همان طور که می دانیم حد در لغت به مفهوم منع می باشد و باعث محدود کردن ارتکاب جرم می شود.

از مهم‌ترین مجازات‌هایی که در قانون مجازات اسلامی در نظر گرفته شده است. مجازات های حدی می باشد که در واقع به آن دسته از مجازات‌هایی اطلاق می‌شود که میزان و نوع آن ها در فقه اسلامی تعیین شده است و بر اساس همان مجازات تعیین شده اجرا می‌شود.

اجرای مجازات شلاق حدی باید به وسیله ی نوار چرمی به هم تابیده شده به طول ۱۰۰ الی ۱۲۰ سانتی متر که گره نداشته باشد انجام شود و نحوه اجرای آن باید به شکلی باشد که ضربات به جلو بدن و سر و صورت و گردن و صورت اصابت نکند.

بنابراین انجام و اعمال حد شلاق نباید به شکلی باشد که به دلیل گره خوردن شلاق، بخش های جلوی بدن فرد محکوم، مورد آسیب قرار بگیرد. اجرای حکم شلاق با نظارت قاضی اجرای احکام کیفری اعمال می شود و نماینده او شمارش را انجام می دهد. اگر در مورد تعداد ضربات شک ایجاد شود بنا بر بیشتر گذارده می‌شود. مامور اجرای حکم شلاق نباید قرابت نسبی  و سببی یا سابقه دوستی یا دشمنی با محکوم یا یکی از دو طرف دعوا را داشته باشد.

در صورتی که محکوم به شلاق ادعا کند مانع پزشکی برای اجرای حکم شلاق وجود دارد، قاضی اجرای احکام کیفری را به پزشکی قانونی معرفی می کند. در  نتیجه اگر پزشک قانونی تشخیص دهد، امیدی به رفع این مانع برای اجرای حکم وجود دارد تا هنگام بهبودی اجرای مجازات شلاق به تأخیر می‌افتد. ضربات شلاق حدی برای محکومین زن از شانه تا پایین کمر و به شکل مساوی و غیر متمرکز در همه نقاط بدن او اعمال می‌شود. در شرایطی ممکن است اجرای حکم متوقف شود که این موضوع را در مقاله توقف اجرای حکم به طور کامل آورده ایم

محکوم باید پوشش داشته باشد که بدن او پیدا نشود، حکم مذکور به وسیله مامور زن با تجربه و بدون حضور هیچ مردی اعمال خواهد شد. اما نکته قابل توجه در مورد حد زنا و لواط و تخفیذ و شرب خمر مرد باید در حالتی باشد که لباسی به جز پوشاننده و ارتش نداشته باشد، اما در مورد حد قوادی و قذف  لباس به شکل معمول اعمال خواهد شد.

در مورد بیماری محکوم به مجازات شلاق حدی اگر امید به بهبودی بیمار نباشد یا در اجرای مجازات شلاق نسبت به حال بیمار صلاح نباشد به دستور دادگاه با یک دسته ترکه چوب اصطلاحاً ضغث  نامیده می شود و به تعداد ضربات هر دست فقط یک دفعه به محکوم علیه ضربه زده می شود.

تبدیل شلاق به جزای نقد :

اگر کسی محکوم به شلاق به هر تعداد شده باشد در شرایطی که وضعیت شامل جهات مخففه ی جرم باشد یعنی سابقه کیفری نداشته باشد یا با پلیس و قاضی در مجازات مجرمان دیگر در زمینه جرم معاونت نماید یا از سمت شغلی و اجتماعی خاص برخوردار باشد یا جرم را به خاطر شرایط ویژه انجام داده باشد با یک وکیل کیفری متخصص می توان شلاق را به جزای نقدی تبدیل نمود..

  بر اساس ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی امکان تخفیف و مجازات متهم برای محاکمه وجود دارد..

تعلیق مجازات شلاق :

تعلیق  مجازات به این معنا می باشد که اجرای تمام یا  بخشی از  مجازات که در مورد شخصی صادر شده است بنا بر شرایط خاصی معلق گردد. در قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسید قانونگذار مواد ۴۶ تا ۵۴ را به تعلیق اجرای مجازات اختصاص داده است.

بر طبق این قانون در جرایم تعزیری درجه ۳ تا ۸ دادگاه، این امکان را دارد که در صورتی که شرایط قانونی برای تعویق صدور رای وجود داشته باشد اجرای همه یا بخشی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق کند. کند دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری هم بعد از این که یک سوم مجازات اجرا شد، این امکان را دارند که از دادگاه صادر کننده حکم قطعی درخواست تعلیق نماید.

همچنین محکوم قادر است بعد از این که یک سوم مجازات را تحمل کرد اگر شرایط قانونی را داشته باشد به وسیله دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، درخواست تعلیق مجازات نماید.

بر اساس این  موضوع دادگاهی که حکم اجرای مجازات را صادر می کند با در نظر گرفتن شرایط و مدت معین در جهت اصلاح و تربیت  مجرم  حکم اجرای مجازات را به تعویق می‌اندازد.

شیوه  اجرای شلاق تعزیری :

اگر شلاق از نوع تعزیری باشد، مثل محکومیت به شلاق تعزیری به دلیل رابطه نامشروع  در این حالت محکومیت موثر نیست و فقط در سوابق کیفری ثبت می گردد و محکوم علیه را از حقوق اساسی او محروم نمی نماید. در شلاق تعزیری همانند جزای نقدی روزهای بازداشت قبل هم محاسبه می شود و به ازای هر روز بازداشت سه ضربه شلاق کم می گردد.

قاضی اجرای احکام  وظیفه دارد که این موضوع را به زندانی در  متن یک نامه اطلاع دهد و زندان هم موظف به رعایت این موضوع است. اما این موضوع تنها در مورد شلاق تعزیری جاری می شود .در قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ تصویب شده است،  نظر قانون گذار در تعدد جرم تعزیری یا تکرار آن به تشدید مجازات می باشد.

بدین صورت که در شرایطی که جرایم تعزیری تا سه جرم  منهای جرایم درجه هفت و هشت  ارتکاب صورت گیرد، بر اساس ماده ۱۳۴ آن قانون دادگاه  وظیفه دارد که حداکثر مجازات قانونی برای هرکدام از جرایم  را تعیین کند و اگر بیش از از سه جرم تعزیری منهای درجه های هفت و هشت انجام شود قاضی وظیفه دارد بیش تر از حداکثر مجازات قانونی منوط به آن که از حداکثر به علاوه نصف آن بیش تر نشود مجازات را مشخص کند و در هر کدام از این موضوعات فقط مجازات اشد را قابل اجرا می‌داند.

شیوه اجرای مجازات شلاق در مورد بانوان :

در مورد بانوان اجرای مجازات شلاق به این شکل است که زن باید نشسته و لباس او به بدنش بسته باشد.

– شیوه اجرای  مجازات شلاق در مورد مردان :

در مورد مردان مجازات شلاق به شکل ایستاده انجام می گردد و اگر میسر باشد دست و پای محکوم به مکانی که حکم، اجرا می‌شود بسته شده تا از انجام حرکات اضافی محکوم که ممکن است منجر به اصابت به قسمت های ممنوعه شود پیشگیری به عمل آید. 

شلاق تعزیری به جهت توهین :

اهانت به دیگران جرم می باشد و مجازات کیفری دارد. توهین بر دو نوع می باشد: توهینی که باعث حد قذف شود و توهینی که باعث حد قذف نباشد. به معنای اتهام زنا یا لواط به دیگری می باشد اگر این توهین انجام شود که شامل حد غصب باشد، مجازات آن شلاق خواهد بود و امکان تبدیل شلاق به جزای نقدی وجود ندارد…

  مجازات شلاق شرب خمر و تبدیل آن :

شرب خمر و هرگونه مسکر دیگری خواه نگهداری شود خواه مصرف گردد، مجازات ۸۰ ضربه شلاق را به دنبال خواهد داشت. جرم شرب خرم از دسته جرائمی می باشد که اگر سابقه کیفری قبلی در این زمینه یا بقیه جرائم کیفری  نباشد، می توان از وکیل دادگستری برای تخفیف مجازات یا تبدیل آن استفاده نمود و احتمال تبدیل شلاق به جزای نقدی بسیار زیاد می باشد.

نکته هایی  در مورد چگونگی اجرای مجازات شلاق :

١. دادگاه این توانایی را دارد که با مشاهده وضعیت متهم( نداشتن سابقه کیفری و سن او)  کیفر شلاق با  پول نقد عوض کند.
٢. دادگاه می‌تواند  در مواقعی که  شاکی راضی باشد مقدار شلاق محکوم علیه را کم کند.
٣. دادگاه میتواند با  مشاهده وضعیت خاص محکوم علیه  کیفر شلاق را  مجازات نقدی تبدیل کند.
۴. وضع خاص محکوم علیه و عیالوار بودن وی دادگاه میتواند شلاق را باجریمه نقدی عوض کند.
۵. وقتی که پردا خت مجازات نقدی از  تاب و توان  شلاق برای محکوم علیه آسانتر باشد از جریمه نقدی در حکم استفاده می شود.
۶. در اموری که هدف دادرسی با جزای نقدی و یا شلاق ممکن است به دست بیاید، نیاز است که از مجازات زندان خودداری شود.
٧.  دادگاه می‌تواند با دقت به اوضاع متهم  کیفر شلاق را با جزای نقدی عوض کند و سپس این مجازات عوض شده را برای مدتی به عقب بیندازد.