رانندگی بدون گواهینامه چیست؟
وب سایت حقوقی دادیار به معرفی و بررسی تخصصی رانندگی بدون گواهینامه چیست؟ و شرایط رانندگی بدون گواهینامه پرداخته تا بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.
مقدمه رانندگی بدون گواهینامه
رانندگی بدون گواهینامه موضوعی است که همواره برای افراد سوال برانگیز بوده و برخی افراد به اشتباه ذهنیانتی راجع به رانندگی بدون گواهینامه و تصادف دارند. سوالی که در این جا مطرح می شود این که چنان چه شخصی فاقد گواهینامه باشد و اقدام به رانندگی نماید آیا جرم ارتکاب یافته است یا خیر و چنان چه تصادف انجام شود آیا به سبب عدم برخورداری از گواهینامه مقصر است؟
مفهوم رانندگی بدون گواهینامه
رانندگی بدون گواهینامه از جمله جرایمی است که امروزه در بین جوانان و نوجوانان رایج است. قانون گذار به منظور حفظ امنیت جامعه و سلامتی اشخاص رانندگی بدون گواهینامه را جرم انگاری کرده است. رانندگی از جمله موضوعاتی می باشد که نیازمند آموزش است.
اما غیر از بحث آموزش احتیاط در رانندگی نیز از جمله مباحثی است که با کوچکترین بی‌مبالاتی و تخطی در رانندگی می تواند صدمات جبران ناپذیری را ایجاد کند. به همین جهت قانونگذار سن ویژه‌ای را به منظور رانندگی پیش‌بینی کرده است. سن ۱۸ سال سنی می باشد که اشخاص بی احتیاطی های کودکی و نوجوانی را پشت سر می گذارند. قانونگذار بیشتر امور مهم اشخاص را به سنین ۱۸ سالگی منوط نموده است. از جمله دریافت گواهینامه رانندگی می باشد. اشخاص زمانی که به ۱۸ سال تمام برسند قادر هستند گواهینامه رانندگی را اخذ کنند و این امر نیازمند آن است که در آزمون های رانندگی عملی و تئوری شرکت نمایند.
آزمون های رانندگی به شکل کتبی و عملی صورت می‌پذیرد و شخص قادر است در این موارد با کسب موفقیت گواهینامه ی رانندگی را دریافت نماید. وقتی شخصی قادر به پذیرش در آزمون های رانندگی نباشد، قطعاً نمی تواند رانندگی کند. البته برخی اوقات اشخاصی در بخش عملی رانندگی مهارت می یابند اما این صرفاً کافی نیست. زیرا اصل غیر قابل جدا شدن از رانندگی اشراف بر قوانین و مقررات و عنایت به علائم رانندگی می باشد.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه زیر ۱۸ سال
در قانون مجازات اسلامی مقرر شده است که رانندگی بدون گواهینامه قابل جرم انگاری می باشد و در این ماده تفاوتی بین اشخاص زیر ۱۸ سال و بالای ۱۸ سال سن قائل نشده است و فقط اشاره داشته است که هر شخصی که فاقد گواهینامه باشد و اقدام به رانندگی کند مرتکب جرم شده است و مجازات هر دو، چه بالای ۱۸ سال و چه زیر ۱۸ سال بر اساس ماده ی ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی یعنی تعزیرات تعیین خواهد شد.همانطور که مطالعه کردید رانندگی بدون گواهینامه برای همه افردا مجازاتی را در بردارد وشما جویندگان عزیر میتوانید در مورد جهات تخفیف مجازات ها مقاله مربوطه را در سایت خودتان دادیار مطالعه کنید.و اما شخصی که بدون گواهینامه رانندگی کند و قتلی را سبب شود چناچه قتل خطای محض رخ دهد باید مجازاتی را بپردازد که در اکثر اوقات بران ان فرد توسط قانون گذار دیه مشخص میشود که البته مرتکب برای پرداخت دیه مهلتی دارد و شما جویندگان عزیز میتوانید مقاله ایی تحت عنوان مهلت پرداخت دیه را در سایت دادیار مطالعه نمایید.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه
امروزه بر اساس قانون شیوه ی دریافت بخشی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد مشخص مجازات های تعیین شده در ماده ی ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی معیار نیست و به جای آن جزای نقدی از متخلفین دریافت می شود. در قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات که در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسیده است رانندگی بدون گواهینامه به وسیله ی قانونگذار جرم تلقی شده و برای آن مجازات های پیش بینی شده است .
در ماده ی ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است که اگر کسی بدون دریافت گواهینامه رسمی، رانندگی کند یا مسئولیت وسایل موتوری که ضرورت برخورداری از گواهینامه ی مخصوص را دارد به عهده بگیرد و نیز اگر کسی که بر اساس رای دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع شده به رانندگی وسایل نقلیه اقدام کند برای دفعه اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب دوباره به ۲ ماه تا ۶ ماه حبس محکوم می‌گردد.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه دفعه اول و دوم
بر اساس ماده ی ۷۲۳ مذکور مقرر شده است امکان دارد در دفعه اول شخص به جزای نقدی یا به حبس یا به هر دو مجازات محکومیت یابد و این موضوع در اختیار قاضی می‌باشد که تصمیم مقتضی را در مورد او اتخاذ نماید. اما چنان چه شخص برای دفعه ی دوم این جرم را مرتکب شود به طور قطعی بر اساس ماده ی فوق به مدت ۲ ماه تا ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد که در این خصوص شخص امکان دارد حبس نگردد و شامل مجازات های جایگزین میشود.
رانندگی با گواهینامه غیر مرتبط
یکی از پرسش هایی که در ذهن ایجاد میشود آن است که چنان چه شخصی با در اختیار داشتن گواهینامه اتومبیل با موتورسیکلت رانندگی کند، چه مجازاتی خواهد داشت و حکم آن چیست؟ با توجه به نظریه ی مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه در این خصوص مقرر شده است که رانندگی موتورسیکلت با گواهینامه ی اتومبیل درست مانند عدم برخورداری از گواهینامه می باشد و از مصداق های ماده ی ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی است.
عدم تمدید گواهینامه
از جمله موضوعات دیگری که در این خصوص مطرح است این که چنان چه شخصی گواهینامه را تمدید نکند به مفهوم فقدان گواهینامه نمی باشد. چون گواهینامه ی شخص با پرداخت جریمه ی مختصری قابلیت تمدید را خواهد داشت و نسبت به او آزمونی برگزار نخواهد شد. بنابراین فقط شخصی که گواهینامه اش را تمدید نکرده است شامل جریمه می شود.
جریمه ی فقدان گواهینامه در شورای حل اختلاف
جریمه ی فقدان گواهینامه ی رانندگی ۷ تا ۳ ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال می باشد و آن چه در دادرسی در شورا رایج است این که جزای نقدی اگر کمتر از پنج میلیون تومان باشد، در شورای حل اختلاف مرجع صالح به رسیدگی به آن می‌باشد که در جریمه ی رانندگی بدون گواهینامه نیز مبلغی پیش بینی شده است و آن زیر ۵ میلیون تومان می باشد و شورای حل اختلاف در این مورد صالح به رسیدگی می باشد.
تصادف رانندگی بدون گواهینامه
از جمله اشتباهات رایجی که در بین عامه ی مردم وجود دارد آن است که چنان چه فردی فاقد گواهینامه ی رانندگی باشد و اقدام به این عمل نماید و تصادفی صورت بگیرد در این حالت حتی اگر مرتکب تقصیر شده باشد به علت آن که فاقد گواهینامه بوده است، قطعاً و ضرورتا مقصر تلقی می شود. در حالی که بدین ترتیب نیز برای تقصیر دار شدن راننده باید بین خطای او و حادثه ی ایجاد شده رابطه سببیت و علیت برقرار باشد تا امکان آن وجود داشته باشد که بتوان شخص را مقصر تلقی نمود.
جبران خسارت تصادف بدون گواهینامه
در تصادفاتی که بدون گواهینامه اتفاق می‌افتد این امکان وجود دارد که شخص خاطی به شخص ثالثی خساراتی را ایراد نماید که در این حالت چنان چه به شخص ثالث خسارات جسمی وارد شود، حتی چنان چه راننده ی مقصر فاقد گواهینامه باشد، از طرف صندوق خسارات بدنی دیه شخص ثالث امکان پرداخت آن وجود دارد و صندوق مذکور هم قادر است به راننده مقصر رجوع کند.
بر اساس یک اصل کلی باید گفت به راننده مقصر و سبب حادثه رانندگی فاقد گواهینامه، چیزی اعطا نمی‌شود و چنان چه خودرو خودش را بیمه نموده باشد اما چنان چه شخص مقابل دارای گواهینامه نباشد و تقصیر کار هم نبوده باشد و به او خسارت بدنی ایراد شود، بیمه، خسارات او را جبران می کند و حتی اگر راننده مقصر بیمه نکرده باشد، صندوق خسارات بدنی دیه اشخاص ثالث را می پردازد. البته باید بگوییم در صورتی هم که شخص محکوم به پرداخت دیه شود قضات ما مطابق با قانون مجازات اسلامی حسب مورد مهلت پرداخت دیه را ما بین یک تا سه سال معین خواهند نمود.
رانندگی بدون گواهینامه و تصادف موجب قتل غیر عمد
بر اساس ماده ۷۱۴ چنان چه بر اثر بی‌مبالاتی و رعایت نکردن قوانین رانندگی تصادفی اتفاق بیفتد که سبب قتل غیر عمدی شود، شخص خاطی به شش ماه تا سه سال حبس محکوم میشود. حال چنان چه شخصی که این بی‌مبالاتی را انجام داده باشد، فاقد گواهینامه ی رانندگی باشد حبس مذکور به بیشتر از دو سوم حداکثر مجازات تبدیل خواهد شد. مثلاً فرض کنید حداکثر مجازات حبس دو سال باشد. قانونگذار مقرر نموده است که بیشتر از دو سوم حداکثر یعنی به بیشتر از ۲ سال محکوم می‌گردد. حال امکان دارد به دو سال و یک روز حبس محکومیت یابد.برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مهلت پرداخت دیه به سایت دادیار مراجعه نمایید.
رانندگی بدون گواهینامه منجر به سقط جنین و از کار افتادگی
اگر با دقت بیشتری به ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی نظر بیاندازیم و با توجه به ماده ۷۱۴ چنان چه این بی مبالاتی و بی احتیاطی سبب قتل نگردد اما باعث شود که جنین سقط شود یا باعث از میان رفتن و منحل شدن حواس شخص حادثه دیده شود یا باعث تضییع یکی از اعضای جسمانی او شود به حبس دو ماه تا یک سال محکومیت می یابد.
بر اساس ماده ۷۱۹ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است که چنان چه یکی از علت های فوق در مورد ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، حادثه رانندگی سبب مرض جسمی یا دماغی که قابل درمان نباشد بشود یا باعث از بین رفتن یکی از حواس یا از کار افتادن عضوی از اعضای بدن شود که از جمله وظایف ضروری زندگی انسان را انجام دهد یا باعث تغییر شکل دائمی عضو صورت فردی یا سقط جنین گردد ، فرد خاطی به حبس از دو ماه تا یک سال و پرداخت دیه چنان چه مصدوم ان را مطالبه کند، محکوم خواهد شد و در مورد اشخاصی که فاقد گواهینامه هستند به حداکثر دو سوم مجازات حبس تبدیل می شود. حال فرض کنیم که شخصی گواهینامه نداشته باشد، سه ماه حبس که حداکثر آن می باشد و بر اساس ماده ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی محکومیت می یا بد.
رانندگی بدون گواهینامه و بیمه
از جمله موارد شایع که سوال و پرسش خیلی از افراد است آن که اگر بدون گواهینامه رانندگی اقدام به این عمل صورت گیرد و در این میان تصادفی انجام شود و خساراتی ایجاد شود آیا بیمه خسارات را می پردازد یا خیر ؟
نکته قابل توجه این که شرکت بیمه مکلف است در شرایطی که برای بیمه شده در تصادفات رانندگی حوادثی پیش بیاید که نیازمند جبران باشد، بدون آن که به این موضوع توجه کند که شخص مرتکب مقصر است باید همه خسارت ها را جبران کند. اما وقتی که شخصی گواهینامه رانندگی ندارد، درست است که شرکت بیمه خسارت را پرداخت می‌کند اما شخص فاقد گواهینامه برای دریافت مبلغی که پرداخت شده است ،مراجعه می‌کند و شرکت بیمه در این موضوع خسارت پرداختی را تقسیط می نماید که مبلغ قسط ها عموما زیاد می باشد.